Het onderwerp van dit burgerinitiatief luidt:
Raadsleden moeten iedere (schijn van) belangenverstrengeling voorkomen en moeten worden gehouden aan hun eigen uitspraken en gemaakte afspraken, opdat het vertrouwen in de politiek niet nog verder afneemt.
Wij stelden de gemeenteraad voor het volgende besluit te nemen:
De gemeenteraad besluit een moreel beroep te doen op het raadslid de heer M. Wiersema om zich onverkort te houden aan zijn eigen uitspraken (en die van zijn eigen fractie PvdA/GroenLinks) en de door hem met andere partijen gemaakte afspraak, zoals door hemzelf verwoord tijdens de raadsvergadering van 27 augustus 2014, inhoudende (letterlijk citaat): ” ik heb aangegeven dat ik niet langer dan 6 maanden in de raad zal zitten…. “, vanwege de door hemzelf, zijn partij en alle overige partijen uitgesproken ‘niet wenselijke’ situatie waarbij raadslid Wiersema zijn eigen vrouw wethouder Fles moet controleren.
Het voorstel werd als volgt toegelicht.
De Noordwijkers, inclusief de raadsleden zelf hebben er recht op dat politici hun afspraken nakomen. De collegepartijen Puur Noordwijk, PvdA/GroenLinks, Lijst Salman Noordwijk en D66 hechten terecht groot belang aan bestuurlijke integriteit. De Coalitiekoers ‘Denk mee, doe meer’ begint ook met dit belangrijke onderwerp: “Iedere schijn van belangenverstrengeling moet worden voorkomen.” Het is, juist om belangenverstrengeling te voorkomen, ongewenst dat een raadslid zijn/haar controlerende taak ten opzichte van het functioneren van één van de wethouders vervult, wanneer het betreffende raadslid getrouwd is met een van de wethouders welke hij/zij juist moet controleren. De heer M. Wiersema (PvdA/GroenLinks) heeft, gezien het feit dat zijn vrouw M.J. Fles (ook nog eens namens dezelfde fractie) wethouder is, bij zijn installatie tot raadslid op 27 augustus 2014, vanwege deze relatie en de schijn van belangenverstrengeling hieromtrent, terecht ingezien dat een en ander eigenlijk niet wenselijk is. Hij heeft daarom uitgesproken dat hij niet langer dan 6 maanden in de raad zou blijven zitten, dus tot uiterlijk februari 2015. Daarbij heeft hij onder andere letterlijk gesteld:
“Het is geen mooie situatie…… Het is vooral een zaak rondom dat duale stelsel en je als gemeenteraadslid dan je eigen vrouw moet controleren. … Ik heb daar met alle partijen over gesproken en vorige week ook met de oppositie afspraken gemaakt, over de termijn, over de wijze waarop ik in de Raad zou functioneren. ….Ik dacht dat er een afspraak was. Een afspraak is een afspraak. …… We hadden een afspraak. Een man een man, een woord een woord”.
Wij constateren thans na ruim 7 maanden dat de heer Wiersema zich niet houdt aan zijn eigen belofte. En dat nog steeds sprake is van een mogelijke belangenverstrengeling tussen een raadslid en een wethouder, nota bene van dezelfde fractie, zijnde PvdA/GroenLinks.
Raadslid Wiersema dient op grond van zijn eigen uitspraken/afspraken, en de in de Coalitiekoers beschreven ‘integriteit’ per direct afstand te doen van zijn raadszetel. De gemeenteraad moet hiertoe bij voorkeur unaniem een moreel beroep op hem doen.
Op 29 april 2014 overhandigde onze voorzitter Hans Stol dit burgerinitiatief aan de burgemeester, dit werd ondersteund door 154 Noordwijkers.
In de raadsvergadering van 21 mei 2015 werd het burgerinitiatief behandeld, doch door een meerderheid verworpen. PUUR Noordwijk, PvdA/Groen Links, D’66 en een lid van Lijst Salman stemden tegen dit burgerinitiatief, waarmee de raad (met een krappe meerderheid van 1 stem) de facto accepteert dat uitspraken van de leden niet nagekomen behoeven te worden. In zijn toelichting zei Stol tijdens de raadsvergadering het volgende hierover.
Dames en Heren,
Het burgerinitiatief over politieke geloofwaardigheid, waar het hier om gaat, behoeft eigenlijk geen nadere toelichting. In de toelichting bij het burgerinitiatief is reeds een aantal uitspraken uit de raadsvergadering van 27 augustus 2014 geciteerd.
Ik beperk mij tot drie nadere opmerkingen ter verdere toelichting van dit burgerinitiatief:
- D66 fractievoorzitter Koen van Asten zei bij dit onderwerp in de raadsvergadering van 27 augustus 2014: PvdA en GroenLinks hebben aangegeven dat dit een tijdelijke oplossing is; de heer Wiersema heeft dit ook aangegeven. En op een moment dat iemand niet zijn woorden nakomt, dan zal zijn geloofwaardigheid ook afnemen; op dat moment ben je ook niet veel meer toevoeging aan een Raad lijkt mij.”
- Raadsleden zijn volksvertegenwoordigers, als zodanig gekozen door de burgers. Deze burgers mogen ervan uit gaan dat hun vertegenwoordigers naar eer en geweten hun taak uitvoeren. Dat betekent ook dat zij ervan mogen uitgaan dat, wanneer er vraagtekens zijn bij het functioneren van een raadslid vanwege mogelijke belangenverstrengeling, de volksvertegenwoordiger naar eer en geweten handelt. In het onderhavige geval was dit ook zo. Het betrokken raadslid gaf klip en klaar aan dat hij de consequenties wilde trekken uit het feit dat er (een schijn van) belangenverstrengeling zou kunnen ontstaan. Hij overtuigde de gemeenteraad op dat moment door de garantie te geven dat hij binnen een halfjaar zijn raadszetel op zou geven. Zoals gezegd: zijn uitspraken zijn in de toelichting van de tekst van het burgerinitiatief aangehaald.
- Wanneer een raadslid tegenover zijn collega’s, en daarmee ook de Noordwijkers, een belofte doet dient hij of zij zich daaraan te houden. Dit is in feite ook de kern van dit burgerinitiatief.
Tot slot: Afwijzen van de inhoud van dit burgerinitiatief betekent de facto dat u als raadslid accepteert dat onderlinge afspraken niet nagekomen hoeven worden, en iedere politicus van alles plechtig kan beloven maar hierop niet wordt aangesproken. Dit zal het vertrouwen in politici verder verminderen. Ik besef dat het betreffende raadslid ondanks zijn belofte volgens de wet ‘op het pluche’ kan blijven zitten. Daar gaat de gemeenteraad niet over; maar uw raad kan wel een moreel beroep op het betreffende raadslid doen om, gezien de door alle partijen en ook hemzelf geuite zorg, zich te houden aan zijn eigen belofte.